وضعیت خوابگاه دانشگاه بوعلی همدان

بازدید از خوابگاه مریم دانشگاه بوعلی همدان تمام شده بود که یکی از دانشجویان خوابگاهی جلو آمد و اصرار داشت که حرف بزند. صبر کردیم تا بگوید، گفت: بنویسید که یادتان نرود، بنویسید که رسیدگی شود ... مکث کردم، نوشتم و فکر کردم: ای کاش یادمان نرود که در حال حاضر 3 میلیون و 300 هزار دانشجو در دانشگاه‌های کشور در حال تحصیل هستند که 300 هزار نفر آنها دانشجویان روزانه‌ای هستند که مطابق وعده داده شده باید از پوشش خوابگاهی برخوردار باشند، اما تنها 41 درصد آنها تحت پوشش خوابگاهی قرار دارند و سایر دانشجویان نیز اگر شانس یاریشان کنند در خوابگاههای خودگرانی مستقر می‌شوند که گاه تنها نام خوابگاه را یدک می‌کشد. خوابگاه دانشجویی، محیطی است که بخش عمده‌ای از دانشجویان بهترین مقطع زمانی زندگی خود را در آن به سر می‌برند، زندگی خوابگاهی فرصتی است برای رشد اجتماعی و فرهنگی دانشجویان، فرصتی است که نباید به علل کمبود بودجه و عدم اتخاذ سیاستهای مناسب از دست برود و خوابگاههای دانشجویی صرفا به هتلهای بی‌ستاره‌ و محلی برای خوابیدن بدل شوند. بازدیدهای خوابگاهی و رجوع به برخی از آمار و ارقام نشان می دهد که متاسفانه شرایط اسکان در برخی خوابگاهها به علت فرسودگی و قدمت بالا مناسب نیست و در این خوابگاهها تنها به حفظ شرایط موجود بسنده شده است. به گفته سرپرست اداره کل طرح‌های عمرانی وزارت علوم؛ در حال حاضر وزارت علوم با عدم تناسب اعتبارات تعمیرات اساسی دانشگاه‌ها و فرسودگی تعداد بیشتری از خوابگاه‌ها مواجه است، اکنون بالغ بر 460 هزار متر مربع از خوابگاه‌های موجود نیاز به تعمیرات اساسی و یا تخریب و بازسازی دارند و خوابگاه‌های استیجاری پراکنده در داخل بافت شهرها که غالبا با کاربری اولیه مسکونی طراحی و احداث شده‌اند، از سرانه به مراتب پایین‌تر و از کیفیت ضعیف‌تری برخوردارند. هرچند بسیاری از دانشجویان غیربومی به دلیل دوری از شهر و خانواده خود، ناآشنایی با محیط جدید و هزینه بالای اجاره خانه، حتی به اسکان در این خوابگاههای فرسوده و بی کیفیت راضی هستند، باور این موضوع طی سفرهای استانی هیات دولت و بازدید از نزدیک وضعیت خوابگاهها، سهل‌تر می‌شود. به گزارش خبرنگار صنفی آموزشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در سفر استانی هیات دولت به همدان  به همراه سایر مسؤولان آموزش عالی، از خوابگاه دخترانه مریم دانشگاه بوعلی همدان نیز بازید کردیم، خوابگاهی که در ورای دانشکده هنر و معماری پنهان شده بود و از تابلوی آن خبری نبود. ساختمان خوابگاه مریم در پشت و ضلع شرقی این دانشکده واقع شده بود. دیدار سرزده بود و دانشجویان آمادگی نداشتند لذا چند دقیقه‌ای معطل شدیم تا دانشجویان اجازه ورود دهند. ساعت نزدیک 10 شب بود و ابعاد محوطه به دلیل تاریکی و ناکافی بودن تعداد لامپ و پراژکتور، خیلی مشخص نبود، ولی ظاهرا این خوابگاه در محوطه سرسبزی قرار داشت و امنیتش از طریق نرده‌های آهنین پیرامونش تضمین شده بود. در حال ارزیابی فضای بیرون بودیم که اجازه ورود پیدا کردیم. فضای سالن خوابگاه به نسبت بزرگتر از سایر خوابگاه‌ها به نظر می‌رسید. این خوابگاه دو طبقه بود و طبقه دومی‌ها مشرف به طبقه پایین. فضای این خوابگاه متفاوت خودنمایی می‌کرد و ظاهرا پیش از این کاربری دیگری داشته بود. تقریبا با ورود هیات وزارت علوم، همه اتاق‌ها خالی شده بود و دانشجویان در سالن پایین و یا از نرده‌های بالا نظاره گر هیات بازدید کننده بودند. بعضی دانشجویان هم با موبایل‌هایشان فیلم‌ می‌گرفتند، شاید هم سندسازی می کردند که از قولها و وعده‌هایی که داده می‌شد... ظاهرا 350 دانشجوی دختر از دانشکده‌های مختلف دانشگاه بوعلی سینا در این خوابگاه ساکن هستند. یکی می‌گفت: اکثریت ما از دانشجویان معماری و هنر هستیم و دیگری فریاد می‌زد که اکثریت بچه‌های علوم‌اند... آشپزخانه‌ای با یک یخچال و اجاقهای بزرگ در جریان بازدید از این خوابگاه، وارد آشپزخانه شدیم که به دلیل نبود سیستم تهویه، با موج هوای داغ و یک ردیف اجاق آهنی روبرو شدیم که شعله‌هایش برای پخت غذای نذری و دیگ‌های بزرگ هیات‌های مذهبی کاربری داشت تا قابلمه‌های کوچک دانشجویان. یکی از بچه‌ها که گویی نماینده دانشجویان شده بود، می‌گوید: شعله‌ها خیلی نامتناسب و غیر استانداردند، اگر کم شود خاموش می‌شود و اگر زیاد بماند غذا می‌سوزد. در تک آشپزخانه خوابگاه 350 نفری، تنها یک یخچال، میز و چند تا صندلی وجود داشت!. وارد سرویس بهداشتی خوابگاه که شدیم، یکی از دانشجویان مدعی شد که تازه تعمیر شده و ای کاش وضعیت قبلی را می‌دیدید. دانشجوی نماینده، سقف در آستانه ریزش دستشویی را نشان می‌دهد و از چکه کردن آب از دستشویی طبقه بالا و نبود آب گرم در دستشویی‌ها گله می کند. ساکنان اتاق 201 ما را برای بازدید از اتاق دعوت کردند، اتاق 4 نفره‌ای که شش نفر در آن ساکن بودند و امکاناتش هم قاعدتا برای 4 نفر طراحی شده بود. یکی از دانشجویان این اتاق در حالیکه از شدت بغض گریه‌اش گرفته بود مدعی می‌شود: یکی از دوستان من دانشجوی شبانه‌ و متقاضی خوابگاه است که پدر و مادرش را در یک سانحه از دست داده بود، دانشگاه به این دانشجو فقط در صورت انجام کار دانشجویی، خوابگاه می‌دهد، این در حالیست که این دانشجو از لحاظ روحی آمادگی کار ندارد، این در حالی است که در حال حاضر چند تخت خالی در این خوابگاه وجود دارد ولی این دانشجو به دلیل شبانه بودن از داشتن سرپناه، محروم است! خوابگاه فاقد سالن مطالعه است امکان استفاده دانشجویان از محوطه خوابگاه فراهم شود با دانشجویان وارد نمازخانه می شویم، فضای آن به دلیل نبود سیستم تهویه و بسته بودن پنجره‌هایش نامطبوع است. در نمازخانه همهمه‌ایی فضا را پر کرده و همه در تلاش بودند که مشکل خود را جدی تر و بلندتر عنوان کنند. عده‌ایی از دانشجویان در حد فریاد و با صدای بلند مواردی را تکرار می‌کنند تا نماینده دانشجویان بیان کند و فراموش نشود؛ نبود سالن مطالعه مناسب در خوابگاه، لزوم حضور انتظامات در محوطه بیرونی خوابگاه برای افزایش امنیت و امکان استفاده دانشجویان از این محوطه فضای سبز از جمله این درخواست‌ها بود که به کرات تکرار می‌شد. یکی از دانشجویان می‌گوید: خوابگاه ما در فضا و محوطه خوبی واقع شده ولی آنقدر به علت تامین امنیت و ... استتار و پوشیده شده که نور به پوستمان نمی‌خورد. با اشاره بچه‌ها، به سقف خوابگاه نگاه می‌کنم، سقفی متفاوت که ظاهرا از جنس ایرانیت بود، دانشجویان از پیچیدن صدای برخورد قطرات برف و باران با سقف، در خوابگاه انتقاد می‌کردند. اتاق کانتینر مانند شیشه‌ای در ابعاد حدودی 10 – 12 متری در وسط طبقه اول توجهم را جلب می کند. آرم معاونت فرهنگی وزارت علوم بر روی دیوارهای شیشه‌ایی آن، خودنمایی می‌کند. سرک که می کشم، یکی دو تا میز و صندلی تنها دارایی این کتابخانه و سال مطالعه خوابگاهی هستند. یکی از دانشجویان می‌گوید: دانشجویان هنر و معماری ساکن در این خوابگاه نه تنها یک میز طراحی بلکه فضایی هم برای پهن کردن وسایل و انجام کارهایشان ندارند. فضای راهروها به بند رخت‌های فلزی مزین شده و این سوال در ذهن شکل می‌گیرد که این لباس‌های نم دار، اینجا بدون نور و هوا چگونه خشک می‌شوند و یکی از دانشجویان در این باره می‌گوید: این مشکل حتی باعث بروز بیماریهای پوستی در برخی دانشجویان شده است. استفاده از اینترنت در خوابگاه تسهیل شود دانشجوی نماینده، محوطه سبز پیرامون خوابگاه را نشان می دهد و خواستار این است که با حفاظ کشی بین این محوطه و دانشکده هنر ومعماری، امکان استفاده از این فضا برای دانشجویان خوابگاهی فراهم شود. دانشجویان از کمبود امکانات می‌گویند: این خوابگاه 300 نفره فقط 2 سیستم کامپیوتر دارد که سرعت بسیار پایینی برای دسترسی به اینترنت دارند و به عبارتی اصلا اتصال نمی‌یابند. نمازخانه مملو از دانشجویانی است که به امید رسیدگی به مطالباتشان می‌خواهند حرف بزنند، یکی از دانشجویان می‌گوید: این نمازخانه تنهایی فضایی است که در ایام امتحانات به آن پناه می‌آوریم که در آنجا هم به دلیل ازدحام، امکان مطالعه وجود ندارد چون یکی عادت دارد بلند بلند درس بخواند و دیگری دوست دارد در عین حرکت و ... دوستان خوابگاهی‌مان همچنان ادامه می‌دهند: خوابگاه در جمعه‌ها نظافت نمی‌شود و آشغالها تلنبار می‌شود و کسی هم پاسخگو نیست. یکی از دانشجویان هم به نبود بوفه در خوابگاه اعتراض می کند. محیطی برای تفریح و سرگرمی درخوابگاه وجود ندارند دانشجوی دیگری می گوید: دانشجویان این جا محیطی برای تفریح و سرگرمی ندارند و حتی بعضی ها هم افسرده شدند به نحوی که دانشجوی خندان سال اولی بعد از چند ترم به دانشجویی عصبی مزاج و یا افسرده و گوشه گیر بدل می شود. یکی از بچه ها با بیان اینکه خوابگاه فاقد وسایل خنک کننده است، می‌گوید: هوا که رو به گرمی می رود، دیگر نمی شود گرمای این جا را تحمل کرد. در این بین، به یاد محل اسکان شب گذشته افتادم. مهمانسرای اساتید با چندین ساختمان و فضایی سرسبز که اکثر اتاقهای آن خالی بود. ظاهرا دانشگاه بوعلی سینای همدان دو مجموعه به نام مهمانسرا در اختیار دارد که در موارد خاص از آن استفاده می شود. جای این سوال باقیست که آیا نمی توان یکی از مجموعه‌ها را در اختیار دانشجویان قرار داد و یا آنکه از درآمد حاصل از فروش و اجاره آنها، نسبت به ساخت خوابگاه‌های دانشجویی اقدام نمود. صدای همهمه دانشجویان دوباره توجه ام را جلب می کند؛ دانشجویان زمان را غنیمت می‌شمارند و به مشکلات خوابگاهی اکتفا نمی‌کنند؛ یکی از دانشجویان تربیت بدنی با بیان اینکه دانشگاه بوعلی امسال میزبان المپیاد ورزشی دانشجویی است، از کمبود امکانات ورزشی و نبود سالن برای تمرین می‌گوید و ادامه می‌دهد: دانشجوی تربیت بدنی برای گرفتن کارت تربیت بدنی باید 50 هزار تومان پرداخت کند این در حالیست که دانشگاه تنها 40 هزار تومان به ما می‌دهد. به گفته وی، دانشگاه بوعلی سینای همدان با توجه به حجم دانشجویان خود باید یک استخر اختصاصی داشته باشد و حتی باید در منوی غذایی بچه‌های تربیت بدنی تجدیدنظر شود و خرما و عسل در این برنامه‌ها گنجانده شود. یک دانشجوی زیست شناسی هم با تکرار مشکلات خوابگاهی که دوستانش ذکر کرده بودند از آزمایشگاه گروه زیست شناسی و کمبود امکاناتش می‌گوید و ادامه می‌دهد: دانشجویان زیست شناسی باید لوله‌های آزمایش را به یکدیگر قرض دهند. عدم تخصیص وام خوابگاه و عدم توزیع فرم‌های مربوطه در برخی خوابگاه‌ها هم از موارد مطرح است. گرانی کتب و عدم ارائه وام دانشجویی به دانشجویان برخی از دانشجویان نیز در حالی از گران بودن کتب خود و عدم ارائه وام دانشجویی توسط دانشگاه انتقاد کردند که صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم بارها از اعطای بدون محدودیت وامهای آموزشی و شهریه به دانشجویان خبر داده بود. جلسه پرسش و پاسخ رو به اتمام است و هیات وزارت علوم بیشتر شنونده هستند و یادداشت می‌کنند. یکی از دانشجویان فریاد می‌زند راستی مشکل اصلی ما خوابگاه نیست، تورم را حل کنید! دانشجوی دیگری هم ملتمسانه می‌گوید: تو رو خدا پذیرش را زیاد نکنید اینجا امکانات ندارد. بازدید از خوابگاه مریم تمام شده بود، درها باز شده بودند و بچه‌ها به بهانه همراهی ما به حیاط آمدند، حیاط تاریک است و نور چراغهای اطراف به سختی به اینجا می‌رسد. مسوول خوابگاه با صدای بلند بچه‌ها را صدا می‌زند و بچه‌ها بی‌توجه به او با خوشحالی هوای تازه بهاری را استنشاق می‌کنند، ولی هنوز چشمشان به تاریکی فضای محوطه عادت نکرده است که باید برگردند در حالی که این سوال در ذهنشان باقیست که آیا خوابگاه تنها محلی برای خوابیدن است با ساختمانی با چند اتاق و یک در ورودی برای باز و بسته شدن؟!