تاریخچه شاباد(اسلام آباد غرب)

  شاباد در حوزه تاریخی بسیار مهم باختر کشور و در مسیر شاخه اصلی راه ابریشم و در مصب حوزه بزرگ راه بین‌النهرین ، آسیای صغیر و دریای مدیترانه و تمدن بزرگ مصر و فلسطین قرار دارد. در دوره های باستانی و به‌ویژه در دوره ساسانی همدان،‌ کرماشان و تیسفون سه شهر بزرگ و شاخص بر سر راه ابریشم بوده‌اند و تیسفون کانون تلاقی تمدن‌های ایرانی و سامی ، یونانی و رومی بوده است. این منطقه و پس از آن کرماشان در کنار کانون قدرت حکومت‌های ایران بوده و علاوه بر اهمیت سیاسی و استراتژیک، حوزه مبادله‌فرهنگ و آثار تمدنی نیز محسوب می‌شده است. بر سر راه ابریشم تمام نقاط زیستی متأثر از نقش بین‌آلمللی این شاهراه ارتباطی بوده‌اند. یکی از مختصات مهم راه وجود منزلگاه‌های متعدد در فواصل منظم بود. در فاصله همدان تا کرمانشاه شهرهای اسدآباد ، کنگاور ، صحنه و بیستون همگی در فواصل شش فرسنگ یا یک منزلگاه از یک‌دیگر قرار دارند . بعد از کرمانشاه نیز ماهیدشت (کاروانسرای رباط) ،شاباد، کرند ، سر پل ذهاب و قصر شیرین فاصله‌ای نزدیک به یک منزلگاه دارند .اما دو منزلگاه یعنی دوازده فرسنگ نیز معنی خاصی دارد. چاپارها در یک روز دو منزل را طی می‌کرده‌اند.شاباد دو منزل از کرماشان فاصله دارد بنابراین هم چاپارخانه‌ و هم محل توقف و منزلگاه بوده‌ است. شهرستان شاباد از وضع اقتصادی نسبتا خوبی برخوردار بوده و پایه های اقتصادی آن بر کشاورزی، باغ‌داری، پرورش دام و طیور استوار شده است. صنایع فلزی کرندشاباد هم اکنون نیز اهمیت فراوان دارد. اسلحه شکاری، خودکار قفل و چاقو و تخت‌خواب و وسایل آشپزخانه از صنایع دستی مردم این منطقه به شمار می‌آیند. مکان‌های تایخی و دیدنی شهرستان اسلام آباد غرب را طاق گرا در جاده قدیمی ابریشم در شهرشاباد قلعه زرده در 12 کیلومتری شمال باختر ریجاب، قلعه ژیان رد شاباد قلعه یزدگردی در 12 کیلومتری شمال باختر ریجاب، کاروان‌سرای صفوی‌در 70 کیلومتری باختر کرمانشاه، مسجد ریجاب در ریجاب و مقبره ابودجاجه در ریجاب تشکیل می دهند.


مکان های دیدنی و تاریخی

مکان‌های تایخی و دیدنی شهرستان شاباد را طاق گرا در جاده قدیمی ابریشم در شهر شاباد قلعه زرده در ۱۲کیلومتری شمال باختر ریجاب، قلعه ژیان رد شاباد قلعه یزدگردی در ۱۲ کیلومتری شمال باختر ریجاب، کاروان‌سرای صفوی‌در ۷۰ کیلومتری باختر کرمانشاه، مسجد ریجاب در ریجاب و مقبره ابودجاجه در ریجاب تشکیل می دهند. 

صنایع و معادن

صنایع مشتمل بر صنایع دستی و صنایع کارخانه ای است و معادن سنگ مرمر، سنگ لاشه، مارن و دولومیت در شهرستان شاباد مورد بهره برداری قرار می گیرد.  

کشاورزی و دام داری

آب کشاورزی شهرستان از رودها و چاه‌ها فراهم می شود و گوناگونی محصولاتی چون گندم، جو، بنشن، گیاهان‌علوفه‌ای، تره بار، سیب، گلابی، به، انار، انجیر،‌ انگور، زردآلو، و بادام نشان از رونق کشاورزی در منطقه دارد. کشاورزی در شهرستان شاباد سنتی و نوع کشتی آبی و دیمی است. باغ‌داری نیز رواج زیادی داشته و محصولات آن از جمله صادرات این شهرستان محسوب می‌شود. دام‌داری با شیوه سنتی در این شهرستان رواج دارد و شامل پرورش بیش ازنیم میلیون راس دام و فرآورده های آن به مقدار قابل ملاحظه ای صادرمی‌شود. پرورش طیور به دو روش صنعتی به میزان ۷۰ درصد و سنتی به میزان ۳۰درصد صورت می گیرد که بیش تر به مصارف داخلی می رسد. صادرات شاباد شامل محصولاتی چون گندم، جو، بنشن، تره بار، گردو، بادام و فرآورده های دامی و قالی می‌شود.  

مشخصات جغرافیایی

شهرستان شاباد از شمال به شهرستان جوانرود، از خاور به شهرستان کرمانشاه، از جنوب به شهرستان شیروان و از باختر به شهرستان های سر پل ذهاب و گیلان غرب محدود می‌شود. رودخانه‌های کرند و زیمکان از مهم ترین رودخانه‌های این شهرستان می باشند. شاباد در درازای جغرافیایی ۴۶ درجه و ۳۱دقیقه و در پهنای جغرافیایی ۳۴درجه و ۶دقیقه و در بلندی۱۳۳۵متری از سطح دریا، در۶۵ کیلومتری جنوب باختری کرمانشاه و در مسیر راه کرمانشاه – خسروی قرار دارد. رود دایمی راوند از میان شهر شاباد می گذرد. آب و هوای این شهرستان معتدل و نیمه خشک و بارندگی سالانه به طور متوسط ۴۴۱ میلی‌متر است. در سرشماری سال ۱۳۷۵ شهرستان شاباد غرب ۲۱۵۳۹۲ نفر و شهر اسلام آباد غرب ۸۱۶۱۴نفر جمعیت داشته است.مسیرهای دسترسی به‌این منطقه عبارت است از:
- راه اصلی به سوی شمال خاوری تا شهر کرمانشاه به درازای ۶۵ کیلومتر
- راهی تا مرکز شهرستان ایلام به درازای ۱۳۰ کیلومتر
- راهی تا پل دختر به درازای ۱۴۸ کیلومتر
- راهی تا قصر شیرین به درازای ۱۱۲کیلومتر
شاباد به علت‌‌قرار داشتن بر سر راه اصلی مرکز ایران، مرز عراق، و مسیر ارتباطی کرمانشاه – قصر شیرین – خسروی (در کنار مرز) از اهمیتی ویژه ای برخوردار است. 

وجه تسمیه و پیشینه تاریخی

شاباد نخست «مندلی» نامیده می شد که پس از حمله عرب ها، یکی از سرداران عرب به عمران و آبادی آن پرداخت و به مرور زمان به شهر «هارون آباد» شهره گردید. در سال۱۳۰۹هجری شمسی نام شهر به «شاه آباد غرب» و در سال ۱۳۵۷ به «اسلام آباد غرب» تغییر داده شد. این شهر در روزگار صفویه به ویژه در زمان شاه عباس رونق یافت و کاروان سراهای بسیاری برای اقامت تجار، مسافران و زایران عتبات عالیات در آن احداث شد. بخش ماهیدشت در دوره اشکانی ها به «نیستاه» معروف و به دلیل آب و هوا و مرتع خوب، محل پرورش اسب جنگاوران اشکانی بوده است. این ناحیه در زمان صفویه «ماهیدشت» نامیده شده و کاوران‌سرای شاه عباسی در آن بنا می‌شود. بخش کرند نیز از پیشینه کهنی برخوردار است. مورخان، از ذوق فراوان صنعتگران و‌ آهنگران کرندی درعهد داریوش هخامنشی نیز یاد کرده‌اند. شاباد و پیرامون آن، به ‌واسطه مجاورت با تمدن‌های باستانی عیلامی، کاسی و بابلی، آثاری از بقایای این تمدن ها را، در خود جای داده است.